BÖBREK ENFEKSİYONU
BÖBREK ENFEKSİYONU (PYELONEFRİT) NEDİR?
Piyelonefrit (böbrek enfeksşyonu), genellikle böbrek dokusu ve böbrek idrar kanallarındaki enfeksiyondur. Enfeksiyonun kaynağı genellikle mesaneden çıkan enfeksiyondur, ancak kan yoluyla da yayılım görülebilir. Olası bakteriler (Escherichia coli, Klebsiella, Proteus, Enterococcus), alt üriner sistem enfeksiyonu ile aynıdır. Akut piyelonefritin tekrarlaması, tekrarlayan iltihaplanma nedeniyle böbrek dokusunun tahrip olmasını içeren kronik piyelonefrite yol açabilir.
Sıklık
Akut piyelonefrit her yaşta ortaya çıkabilir. Kadınlarda erkeklere oranla daha sıktır ve 15-29 yaşlarındaki kadınlarda en yüksektir.
Pyelonefrit gelişimi için risk oluşturan nedenler:
Mesaneden böbreklere doğru idrar kaçağı ve yapısal böbrek anormallikleri
Üriner sistem taş hastalığı ve idrar yoluna sonda takılması
İdrar kanalına takılan stentler
Gebelik
Şeker hastalığı
Prostat büyümesi
Belirtileri
Başlangıç genellikle bir veya iki gün içinde ortaya çıkan semptomlarla hızlıdır. Tek taraflı veya iki taraflı bel ağrısı, göbek alt kısmında ağrı veya sırt ağrısı vardır. Ateş değişkendir ancak bazen oldukça yüksek olabilir. Halsizlik, bulantı, kusma, iştahsızlık görülebilir. Bazı hastalarda idrarda yanma, sık idrara çıkma ve idrarda kan görülmesi gibi alt üriner sistem semptomları eşlik edebilir. Böbreklerin muayenesinde sıklıkla şiddetli ağrı görülür.
Nasıl Tanı Konulur?
Hastanın şikayetleri öğrenildikten sonra yapılan muayene ile akut piyelonefritten şüphelenilen hastalar kan ve idrar tahlili, idrar kültürü tetkikleri yapılır. Pyelonefrite neden olabilecek risk faktörleri varlığında ve gerektiğinde görüntüleme amaçlı tetkikler yapılabilir. Ultrasonografi genellikle birinci basamak incelemedir. Ultrasonografinin yeterli olmadığı durumlarda ilaçlı (kontrastlı) ya da ilaçsız bilgisayarlı tomografi ile görüntüleme yapılabilir.
Tedavi
Akut piyelonefrit son derece önemli bir enfeksiyon olup mutlaka doktor gözetiminde tedavi uygulanmalıdır. Hastaların önemli bir kısmında istirahat, bol su tüketimiyle birlikte ağızdan alınacak antibiyotik ve ateş düşürücü ilaçlar tedavi için yeterlidir. Ancak ağızdan tedaviye rağmen ateşin devam ettiği, bulantı ve kusmanın şiddetli olduğu durumlarda hasta hastaneye yatırılarak tedavi edilir. Ayrıca idrar yollarında taş veya herhangi başka nedene bağlı idrar yolu tıkanıklığı durumlarında hastaya cerrahi müdahale gerekebilir.